Ocean Exploration Trust’a ait Exploration Vessel (E/V) Nautilus keşif gemisindeki bir ekip, son teknoloji ürünü deniz tabanı haritalama sistemleri ve uzaktan kumandalı araçlar (ROV) kullanarak Pasifik Okyanusu’nun yaklaşık 800 metre derinliğinde tarihi bir enkaza ulaştı. Yapılan incelemeler sonucunda enkazın, 2. Dünya Savaşı’nın en çetin deniz muharebelerinden Guadalcanal Harekatı sırasında batan Teruzuki olduğu doğrulandı.
Teruzuki amiral gemisinin son günü
Parlayan Ay anlamına gelen Teruzuki, 1942’de hizmete giren 134 metrelik modern bir Akizuki sınıfı destroyerin adıydı. Temel görevi, değerli uçak gemilerini düşman hava saldırılarından korumaktı. Guadalcanal Harekatı sırasında Koramiral Raizo Tanaka’nın sancak gemisi olarak kritik bir rol üstlenen destroyer, 12 Aralık 1942 gecesi Cape Esperance açıklarında Amerikan yapımı iki Mk-8 torpidosuyla vuruldu.
Ağır hasar alan, dümeni kilitlenen ve alevler içinde kalan gemi, mürettebatın tüm çabalarına rağmen kurtarılamadı. Amiral Tanaka ve mürettebatın büyük bir kısmı tahliye edilmeyi başarsa da, gemi sulara gömülmeden önce dokuz denizci hayatını kaybetti.
Araştırmacılar için keşif anı büyük bir heyecan yarattı. Ancak asıl sürpriz, geminin ana gövdesi incelendikten sonra ortaya çıktı. Ekipler, ana enkazdan yaklaşık 200 metre ileride, geminin şiddetli patlamayla kopmuş olan kıç bölümünü buldu. Araştırmacılardan Dr. Larry Mayer, bu bulguyu son derece heyecan verici bir an olarak tanımladı. Bu durum, geminin batış anındaki dramatik anlara dair yeni ipuçları sunuyor.
Bu keşfi daha da anlamlı kılan ise Nautilus ekibinde yer alan Japon araştırmacı Hiroshi Ishii’nin varlığı oldu. Kyoto Üniversitesi’nde görev yapan ve destroyerin kimliğini doğrulayan Ishii için bu, kişisel bir anlam taşıyordu.
“Bir Japon olarak, ABD ve Japonya arasındaki bu ortak tarihe gösterilen ilgiyi takdir ediyorum,” diyen Ishii, keşfin önemini şu sözlerle vurguladı: “Biz Japonlar olarak bu savaşın, özellikle de deniz muharebelerinin detaylarını çok fazla bilmiyoruz. Genel halk bu konuda bilgisiz. Bu keşif, geçmişimizi daha iyi anlamamız için bir fırsat.”
Denizcilik arkeolojisi ve 2. Dünya Savaşı tarihi açısından bir dönüm noktası olarak kabul edilen bu keşif, bölgede yattığı tahmin edilen 100’e yakın diğer batık için de yeni bir umut ışığı oldu. Teruzuki’nin hikayesi, okyanusun derinliklerinde sadece metal yığınlarının değil, aynı zamanda insanlık tarihinin dokunaklı anılarının da yattığını bir kez daha kanıtladı.
